အာဆီယံ

အာဆီယံနှင့် အာဆီယံစီးပွားရေးအသိုက်အဝန်း

မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ်နီးစပ်သည့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများ ပူးပေါင်းဖွဲ့စည်း ထားသည့် ဒေသတွင်း အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် "အာဆီယံအဖွဲ့"တွင် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံအဖြစ် ပါဝင်လျက်ရှိပြီး၊ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအနေဖြင့် ပါဝင်ဆောင်ရွက်မှုများအနက် စီးပွားရေး အသိုက်အဝန်း နှင့်ပတ်သက်သည့် ဆောင်ရွက်ချက်များကို မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည့် ဝန်ကြီးဌာန(focal ministry) အဖြစ် လည်း ကောင်း၊မြန်မာနိုင်ငံ၏ အာဆီယံ စီးပွားရေးဝန်ကြီး၏ အတွင်းရေးမှူးရုံး အဖြစ် လည်းကောင်း တာဝန်ယူဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါသည်။

အာဆီယံနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအနေဖြင့်

      (က) အာဆီယံစီးပွားရေးအသိုက်အဝန်း အကောင်အထည်ဖော်မှုနှင့်
      ( ခ) ဆွေးနွေးဖက်နိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု များတွင် ပူးပေါင်းပါဝင် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

အာဆီယံစီးပွားရေးအသိုက်အဝန်း အကောင်အထည်ဖော်မှု

ဆွေးနွေးဖက်နိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု

အာဆီယံ-ကိုရီးယား လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုဒေသအောက်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးသည့် သဘောတူစာချုပ်များမှာ -

  • အာဆီယံ-ကိုရီးယား ဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာမူဘောင် သဘောတူ စာချုပ် (၂၀၀၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ)
  • အာဆီယံ-ကိုရီးယားဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သဘောတူ စာချုပ်၏ အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရေးဆိုင်ရာသဘောတူစာချုပ် (၂၀၀၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ)
  • အာဆီယံ-ကိုရီးယား ဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သဘောတူ စာချုပ်၏ ကုန်စည်ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူစာချုပ် (၂၀၀၆ ခုနှစ် သြဂုတ်လ)
  • အာဆီယံ-ကိုရီးယား ဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သဘောတူ စာချုပ်၏ဝန်ဆောင်မှုကုန်သွယ်ရေးသဘောတူစာချုပ် (၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ)
  • အာဆီယံ-ကိုရီးယားဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သဘောတူ စာချုပ်၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသဘောတူစာချုပ်(၂၀၀၉ ခုနှစ် ဇွန်လ)
  • အာဆီယံ-ကိုရီးယား ဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သဘောတူ စာချုပ်၏ကုန်စည်ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူစာချုပ်ကိုပြင်ဆင်သည့်အခြေပြ စာချုပ်(၂၀၁၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ)
  • အာဆီယံ-ကိုရီးယားဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မူဘောင်သဘောတူ စာချုပ်၏ ကုန်စည်ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူစာချုပ်ကို ပြင်ဆင်သည့် ဒုတိယအခြေပြ စာချုပ်) (၂၀၁၁ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ)
  • အာဆီယံ-ကိုရီးယားဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မူဘောင်သဘောတူ စာချုပ်၏ ကုန်စည်ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူစာချုပ်ကို ပြင်ဆင်သည့် တတိယအခြေပြစာချုပ်(၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ)
  • အာဆီယံ-အိန္ဒိယဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သဘောတူစာချုပ် (၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ)
  • အာဆီယံ-အိန္ဒိယဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင် သဘောတူစာချုပ် အောက်ရှိကုန်စည် ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူစာချုပ်(၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ)
  • အာဆီယံ-အိန္ဒိယ ဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သဘောတူစာချုပ်အောက်ရှိ အငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းရေးယန္တရားသဘောတူစာချုပ် (၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ)
  • အာဆီယံ-အိန္ဒိယ ဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သဘောတူ စာချုပ်အောက်ရှိဝန်ဆောင်မှုကုန်သွယ်ရေးသဘောတူစာချုပ် (၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ)
  • အာဆီယံ-အိန္ဒိယ ဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင် သဘောတူစာချုပ်အောက်ရှိ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသဘောတူစာချုပ် (၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ)

အာဆီယံ-သြစတြေးလျ-နယူးဇီလန်လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုဒေသအောက်တွင် လက်မှတ် ရေးထိုးထားသောစာချုပ်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်-

  • အာဆီယံ-ဩစတြေးလျ-နယူးဇီလန် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုဒေသ ထူထောင်ရေး သဘောတူစာချုပ် (၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ)
  • အာဆီယံ-ဩစတြေးလျ-နယူးဇီလန် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုဒေသ သဘောတူ စာချုပ်ကို ပြင်ဆင်သည့်ပထမအခြေပြစာချုပ် (၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ)

အာဆီယံ-ဟောင်ကောင် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုဒေသအောက်တွင် လက်မှတ် ရေးထိုး ထားသော စာချုပ်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်-

  • အာဆီယံ- ဟောင်ကောင်(တရုတ်) လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှုသဘောတူစာချုပ် (၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ မတ်လ)
  • အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ဟောင်ကောင်အထူးကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသအစိုးရတို့အကြား ချုပ်ဆိုထားသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု သဘောတူ စာချုပ် (၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ မတ်လ)

ရည်ရွယ်ချက်

  • RCEP ကို အပေါင်း ၁ လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှု သဘောတူစာချုပ် (Free Trade Agreements - FTAs) များထက် ခေတ်မီ၍ ပြီးပြည့်စုံမှုရှိပြီး အရည်အသွေး မြင့်မားသော အပြန်အလှန်အကျိုးရှိစေမည့် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူစာချုပ်ဖြစ်ရန်နှင့် ဒေသတွင်းစီးပွားရေးပေါင်းစည်းမှုကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။

နောက်ခံအချက်အလက်များ

  • RCEP သဘောတူစာချုပ်ကို ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ကျင်းပသည့် (၄) ကြိမ် မြောက် RCEP ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် အဖွဲ့ဝင် (၁၅) နိုင်ငံမှ RCEP ဝန်ကြီးများက နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များရှေ့မှောက်၌ Virtual Signing အခမ်းအနားဖြင့် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ ပါသည်။
  • ဒေသတွင်းဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွင် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် (၁၀) နိုင်ငံနှင့် ၎င်း၏ လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုဒေသ သဘောတူစာချုပ်ချုပ်ဆိုထားသောနိုင်ငံများ (FTA Countries) ဖြစ်သည့် သြစတြေးလျ၊ တရုတ်၊ ဂျပန်၊ ကိုရီးယားနှင့် နယူးဇီလန် စုစုပေါင်း (၅) နိုင်ငံ စုစုပေါင်းအဖွဲ့ဝင် (၁၅) နိုင်ငံ ပါဝင်ပါသည်။
  • အာဆီယံ- ဩစတြေးလျ၊ နယူးဇီလန်၊ အာဆီယံ-တရုတ်၊ အာဆီယံ-ဂျပန်နှင့် အာဆီယံ-ကိုရီးယား လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှုဒေသ သဘောတူစာချုပ် (Free Trade Agreement - FTA) များ ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ဖြစ်သော်လည်း အဆိုပါ အပေါင်းတစ် FTA များထက် ခေတ်မီ၍ ပြီးပြည့်စုံမှုရှိပြီး အရည်အသွေးမြင့်မားသော အပြန်အလှန် အကျိုးရှိစေမည့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု သဘောတူစာချုပ်ဖြစ်စေရန် ရည်မှန်းထားပါသည်။
  • RCEP တွင် ပါဝင်သည့် နိုင်ငံ (၁၅) နိုင်ငံသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ရှိသော စာရင်းများအရ လူဦးရေ (၂.၂) ဘီလီယံဖြင့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၃၀%၊ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး၏ ၃၀% နှင့် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှု၏ ၂၈% နီးပါးကို ကိုယ်စားပြုပါသည်။
  • ပထမဆုံးအကြိမ် RCEP ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကို ၂၀၁၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့၌ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ ဖနွမ်းပင်မြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ၂၁ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးနှင့် တစ်ဆက်တည်း ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အစည်းအဝေးတွင် နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များက စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး RCEP ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုဆိုင်ရာ မူဝါဒလမ်းညွှန်ချက်များနှင့် ရည်ရွယ်ချက် များကို ချမှတ်ခဲ့ပါသည်။
  • ပထမအကြိမ် RCEP ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၌ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် လည်းကောင်း၊ ဒုတိယအကြိမ် RCEP ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် စင်ကာပူနိုင်ငံ၌လည်းကောင်း၊ တတိယအကြိမ် RCEP ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၌လည်းကောင်း၊ (၄) ကြိမ်မြောက် RCEP ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် Video Conference စနစ်ဖြင့်လည်းကောင်း ကျင်းပခဲ့ပါသည်။ ယနေ့အထိ RCEP ထိပ်သီး အစည်းအဝေး (၄) ကြိမ်၊ RCEP ဝန်ကြီးများအစည်းအဝေး (၈) ကြိမ်၊ RCEP ဝန်ကြီးများ ကြားဖြတ်ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေး (၁၁) ကြိမ်နှင့် ကုန်သွယ်ရေးညှိနှိုင်းမှု ကော်မတီနှင့် ဆက်စပ်လုပ်ငန်းအဖွဲ့၊ အဖွဲ့ခွဲများ အစည်းအဝေး (၃၁) ကြိမ် ကျင်းပပြီး ညှိနှိုင်းခဲ့ ပါသည်။
  • RCEP တွင် ပါဝင်သည့် နိုင်ငံများအားလုံးကို “Guiding Principles and Objectives for Negotiating the RCEP” နှင့်အညီ နိုင်ငံအားလုံး သဘောတူလက်ခံနိုင်သည့် အခြေအနေ တစ်ရပ်သို့ ရောက်ရှိစေရေးအတွက် ရည်မှန်းချက်အဆင့်ကို ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါ “RCEP Guiding Principles and Objectives for Negotiating the RCEP” အရ ပါဝင်နိုင်ငံများ၏ မတူညီသည့်ဖွံ့ဖြိုးမှုအခြေအနေကို ထည့်သွင်းစဉ်းစား၍ သက်ဆိုင်သည့် လက်ရှိ အာဆီယံအပေါင်းတစ် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုဒေသ သဘောတူစာချုပ်များနှင့်အညီ အထူးနှင့်ခြားနားအခွင့်အရေးများ (Special and Differential Treatments) အတွက် ပြဋ္ဌာန်းချက်များ အပါအဝင် သင့်လျော်သည့် ဖြေလျှော့မှုပုံစံများ၊ ဖွံ့ဖြိုးမှုအနည်းဆုံးနိုင်ငံများသို့ ထပ်မံ ဖြေလျှော့မှုပေးခြင်း (Additional Flexibility) ကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအိုနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့ကို အချို့ကိစ္စရပ်များအား လိုက်ပါဆောင်ရွက်ရန် ဖြေလျှော့ပေးမှုနှင့် ကူးပြောင်းချိန်ကာလများ ပေးထားပါသည်။

RCEP သဘောတူစာချုပ်၏ အဓိကဝိသေသများ

  • ခေတ်မီခြင်း။ RCEP သဘောတူစာချုပ်ကို ယနေ့ခေတ်အခြေအနေများအတွက်သာမက နောင်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်မည့် ပြောင်းလဲမှုများနှင့် ကုန်သွယ်ရေးအခြေအနေများကိုပါ ထည့်သွင်း စဉ်းစား၍ ရေးဆွဲထားပါသည်။ ပြောင်းလဲတိုးတက်လာနိုင်သည့် ကဏ္ဍများဖြစ်သည့် အီလက်ထရောနစ် ကုန်သွယ်ရေး၊ အသေးစား၊ အငယ်စားနှင့် အလတ်စားလုပ်ငန်းများ၊ ဒေသတွင်း တန်ဖိုးမြင့်ကွင်းဆက်ချဲ့ထွင်မှုနှင့် ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မှုတို့ကိုပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစား ထားပါသည်။ RCEP သဘောတူစာချုပ်ကို ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ သဘောတူစာချုပ်ပါ နယ်ပယ်များ၏ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကို ကျော်လွန်၍ ထပ်မံမွမ်းမံရန် သဘောတူထားပါသည်။
  • ပြီးပြည့်စုံခြင်း။ RCEP သဘောတူစာချုပ်ကို အခန်း (၂၀) ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ယခင် အပေါင်းတစ် FTA များတွင် မပါဝင်သည့် နယ်ပယ်အများအပြားကိုလည်း ထည့်သွင်းထား ပါသည်။ ကုန်စည်ကုန်သွယ်ရေး၊ ဝန်ဆောင်မှုကုန်သွယ်ရေးတို့အပြင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု၊ အသိဉာဏ် ပစ္စည်းမူပိုင်ခွင့်၊ အီလက်ထရောနစ် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး၊ ယှဉ်ပြိုင်မှု၊ အသေးစားနှင့် အလတ်စား လုပ်ငန်းများ၊ စီးပွားရေးနှင့် နည်းပညာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊ အစိုးရဝယ်ယူရေးနှင့် ဥပဒေနှင့် အဖွဲ့အစည်းများ၊ အငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းခြင်းစသည့် နယ်ပယ်များ ပါဝင်ပါသည်။ ဈေးကွက်ဖွင့်လှစ်ပေးမှုအနေဖြင့်လည်း ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍများတွင် အကောက်ခွန် နှင့် အကောက်ခွန်မဟုတ်သော အတားအဆီးများကို တဖြည်းဖြည်းချင်း ဖယ်ရှားခြင်း၊ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖြေလျှော့ခြင်းများနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွင်လည်း ကဏ္ဍများ ပိုမိုလွှမ်းခြုံပေးခြင်း များ ဆောင်ရွက်ထားပါသည်။
  • အရည်အသွေးမြင့်မားခြင်း။ RCEP သဘောတူစာချုပ်တွင် ပါဝင်သော ပြဋ္ဌာန်းချက်များ သည် ယခင်ချုပ်ဆိုခဲ့သည့် အပေါင်းတစ် FTA များကို ကျော်လွန်၍ တစ်နိုင်ငံချင်းနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှုအဆင့် ကွဲပြားမှုများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားထားပါသည်။ RCEP သဘောတူစာချုပ်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နှင့် ဒေသတွင်း Supply chain တွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ ပါဝင်မှုကို ထောက်ပံ့ပေးရုံသာမက စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ အဆင်ပြေစေရန် ကုန်သွယ်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု စည်းမျဉ်းများကို ဈေးကွက် ဖွင့်လှစ်ပေးမှု ကတိကဝတ်များနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်ရန် ထောက်ပံ့ပေးပါသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ပြည်သူ့ရေးရာမူဝါဒ ရည်မှန်းချက်များကို ဥပဒေနှင့်အညီ ထိန်းသိမ်းရန်လည်း ထောက်ပံ့ ပေးထားပါသည်။ RCEP သဘောတူစာချုပ်သည် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအကြား Supply chain တိုးချဲ့ရန်နှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် စည်းမျဉ်းဥပဒေ များကို ပေါင်းစည်းထားသည့် အရည်အသွေး မြင့်မားသော single rulebook တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါသည်။
  • အပြန်အလှန်အကျိုးရှိခြင်း။ RCEP သဘောတူစာချုပ်သည် ဖွံ့ဖြိုးမှုအဆင့်မတူညီသော နိုင်ငံများ ပေါင်းစည်းပါဝင်သော သဘောတူစာချုပ်ဖြစ်၍ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ အပြန်အလှန် အကျိုးရှိမှုကို အသိအမှတ်ပြုထားပါသည်။ ထိုသို့ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် သင့်လျော်သော ဖြေလျှော့ပေးမှုများနှင့် အထူးနှင့်ခြားနားအခွင့်အရေးများကို အထူးသဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ မြန်မာနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအတွက် သင့်လျော်သည့် ဖြေလျှော့မှုပုံစံများပေးခြင်းတို့အပြင် ဖွံ့ဖြိုးမှုအနည်းဆုံးနိုင်ငံများသို့ ထပ်မံဖြေလျှော့မှုပေးခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်ထားပါသည်။ RCEP သဘောတူစာချုပ်တွင် ပါဝင်သော ကတိကဝတ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ထောက်ပံ့ ပေးရန်အတွက် နည်းပညာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများနှင့် စွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်မှု အစီအစဉ် များကိုလည်း ထည့်သွင်းထားပါသည်။ RCEP သဘောတူစာချုပ်ကို ဖွံ့ဖြိုးမှုအဆင့် အမျိုးမျိုးမှ အရွယ်အစားအမျိုးမျိုးရှိသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၊ နယ်ပယ်စုံမှ ပါဝင်ဆောင်ရွက်သူများ အားလုံး အကျိုးရှိစေရန် ရေးဆွဲထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ပါဝင်သည့်အခန်းများ

  • RCEP သဘောတူစာချုပ်တွင် အောက်ပါအခန်း (၂၀) ပါဝင်ပါသည် -

    (၁) ကနဉီးအစီအစဉ်များနှင့် အထွေထွေအဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်များ

    (၂) ကုန်စည်ကုန်သွယ်ရေး

    (၃) ပင်ရင်းဒေသစည်းမျဉ်းများ

    (၄) အကောက်ခွန်ဆိုင်ရာလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့် ကုန်သွယ်မှုလွယ်ကူချောမွေ့စေရေး

    (၅) လူ၊ အပင်နှင့် တိရစ္ဆာန်များ ပိုးမွှားကင်းစင်စေရေးဆိုင်ရာ အစီအမံများ

    (၆) စံချိန်စံညွှန်း၊ နည်းပညာဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့်အရည်အသွေး ကိုက်ညီမှု စစ်ဆေးသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များ

    (၇) ကုန်သွယ်မှုအပေါ် ကုစားမှုအစီအမံများ

    (၈) ဝန်ဆောင်မှုကုန်သွယ်ရေး (ငွေကြေး/ဆက်သွယ်ရေး/ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်)

    (၉) လူပုဂ္ဂိုလ်များ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာလုပ်ကိုင်မှု

    (၁၀) ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု

    (၁၁) အသိဉာဏ်ပစ္စည်းမူပိုင်ခွင့်

    (၁၂) အီလက်ထရောနစ် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး

    (၁၃) ယှဉ်ပြိုင်မှု

    (၁၄) အသေးစားနှင့်အလတ်စား လုပ်ငန်းများ

    (၁၅) စီးပွားရေးနှင့် နည်းပညာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု

    (၁၆) အစိုးရဝယ်ယူရေး

    (၁၇) အထွေထွေပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် ကင်းလွတ်ခွင့်များ

    (၁၈) အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များ

    (၁၉) အငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းခြင်း

    (၂၀) အပြီးသတ်ပြဋ္ဌာန်းချက်များ

  • ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုပြုရာတွင် ကုန်သွယ်ရေးညှိနှိုင်းမှုကော်မတီအောက်၌ လုပ်ငန်းအဖွဲ့ (၉) ခုနှင့် လုပ်ငန်းအဖွဲ့ခွဲ (၇) ခုတို့ဖြင့် စုစည်းညှိနှိုင်းခဲ့ရာ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် သက်ဆိုင် ရာဌာနများမှ ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာကိုယ်စားလှယ်များ တက်ရောက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခဲ့ပါသည်။
  • RCEP သဘောတူစာချုပ်သည် လက်မှတ်ရေးထိုးသော အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် အနည်းဆုံး (၆) နိုင်ငံနှင့် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်မဟုတ်သောနိုင်ငံ (၃) နိုင်ငံတို့က အတည်ပြုခြင်း၊ လက်ခံခြင်း သို့မဟုတ် ထောက်ခံခြင်း စသည်တို့ကို စာချုပ်စာတမ်းအပ်နှံသည့်ဌာနသို့ အပ်နှံပြီးသည်နောက် ရက်ပေါင်း ၆၀ အကြာတွင် အသက်ဝင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ သဘောတူစာချုပ် ဆောလျင်စွာ အသက်ဝင်ရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာ ပြည်တွင်းလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကို ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါသည်။

RCEP တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံပါဝင်ရေးကိစ္စ

  • အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် RCEP ၏ မူလအဖွဲ့ဝင် (၁၆) နိုင်ငံတွင် ပါဝင်ခဲ့ခြင်းကို အသိအမှတ်ပြု သည့်အပြင် ဒေသတွင်း value chain ကို ပိုမိုချဲ့ထွင်နိုင်ရန်အတွက် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် မဟာဗျူဟာအရ အရေးပါသော မိတ်ဖက်နိုင်ငံဖြစ်သည့်အတွက် RCEP စာချုပ်အား လက်မှတ် ရေးထိုးပြီးသည့်တိုင် အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဝင်ရောက်လာနိုင်ရေးအတွက် ဆက်လက် လမ်းဖွင့်ပေးထားပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံက ဆောင်ရွက်မှုအခြေအနေ

  • မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဒေသတွင်း ဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူစာချုပ် အသက်ဝင်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံက အတည်ပြု ကြောင်း အကြောင်းကြားစာကို အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျကာတာမြို့ရှိ အာဆီယံအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်ရုံးအဖွဲ့မှ တစ်ဆင့် အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးသို့ ပေးပို့ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါသည်။

    မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် စာချုပ်အသက်ဝင်ပြီးနောက် အဆင်သင့်ဖြစ်စေရေးအတွက် နိုင်ငံခြား စီးပွားဆက်သွယ်ရေးဦးစီးဌာနက ဦးဆောင်၍ စာချုပ်တွင်ပါဝင်သောအခန်းများအလိုက် ဘာသာ ရပ်ဆိုင်ရာဌာနက ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍသို့ ရှင်းလင်းဆွေး‌နွေးခြင်းအစီအစဉ်ကို ၂၀၂၀ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့မှ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၈ ရက်နေ့ထိ Video Conferencing ဖြင့် (၁၂) ကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် စာချုပ်ကို သက်ဆိုင်ရာ အခန်းများ အလိုက် အကောင်အထည် ဖော်မည့် အစိုးရဌာနများနှင့်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလနှင့် မတ်လအတွင်းတွင် Video Conferencing ဖြင့် ဆွေးနွေးခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။ ထို့မှတစ်ဆင့် RCEP သဘောတူစာချုပ်ကို အောင်မြင်စွာ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက် နိုင်ရေးအတွက် အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိက (၂) ရပ်ပေါင်း၍ RCEP သဘောတူစာချုပ် အကောင်အထည် ဖော်ရေးကော်မတီနှင့် လုပ်ငန်းကော်မတီများ ဖွဲ့စည်းရန် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။